Xây nhà xưởng trên đất vườn ao, có "hợp thức hóa" được không?

Ông Phạm Văn Giang ở  Phú Thọ vừa có kiến nghị gửi cơ quan chức năng đề xuất chuyển toàn bộ phần đất vườn ao trong thửa đất có nhà ở sang đất ở nông thôn. Tuy nhiên, việc này đang gặp khó khăn do công trình nhà xưởng đã xây dựng từ năm 2016 trên đất nông nghiệp, một phần không nhỏ vướng vào quy định xử lý vi phạm về sử dụng đất sai mục đích.

Ông Giang cho biết, phần diện tích đất vườn ông muốn chuyển đổi hiện đã phù hợp với quy hoạch đất ở nông thôn. Tuy nhiên, năm 2016 ông đã xây dựng nhà xưởng kiên cố trên đất vườn ao.

Đến nay, công trình vẫn đang hoạt động ổn định và chưa từng bị xử phạt vi phạm hành chính về đất đai, do đó không có quyết định xử phạt nào làm căn cứ để "hợp thức hóa" hiện trạng sử dụng đất.

Ông cho biết sẵn sàng nộp phạt theo quy định và hiện đang chấp hành đầy đủ các quy định về môi trường, phòng cháy chữa cháy, thuế, sản xuất kinh doanh... 
 
 Với trường hợp sử dụng đất của ông Giang, có thể căn cứ vào các chính sách mới về phát triển kinh tế tư nhân để vận dụng cơ chế đặc thù, tránh phải tháo dỡ nhà xưởng và được chuyển mục đích sử dụng đất hay không?

Không hợp thức hóa sai phạm

Trả lời kiến nghị của ông Phạm Văn Giang, Bộ Nông nghiệp và Môi trường dẫn Luật Đất đai năm 2013 và Luật Đất đai năm 2024, khẳng định: Các trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích, nếu đã bị xử phạt mà tiếp tục vi phạm thì thuộc diện bị thu hồi đất (Điều 64 Luật Đất đai 2013, Điều 81 Luật Đất đai 2024).
 
Bên cạnh đó, theo Nghị định 123/2024 của Chính phủ, các hành vi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép đều bị xử phạt và có thể buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai.
 
Do vậy, việc xây dựng nhà xưởng từ năm 2016 trên đất vườn ao mà không được cấp phép là sử dụng đất sai mục đích. Dù chưa bị xử phạt vi phạm hành chính, hiện trạng này vẫn không đủ điều kiện để làm cơ sở chuyển mục đích đất sang đất ở theo trình tự thông thường.

Mua đất giấy tờ viết tay có được cấp sổ đỏ?

Ông Nguyễn Hồng Phong ở TPHCM kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) làm rõ việc cấp sổ đỏ cho thửa đất mua bằng hợp đồng “giấy viết tay”.

Mua đất trồng cây làm nhà 20 năm: Có được cấp sổ đỏ đất ở?

Trường hợp mua đất trồng cây lâu năm để làm nhà và xin cấp sổ đỏ sẽ được xem xét dựa trên hồ sơ cụ thể, quy hoạch sử dụng đất và quy định của địa phương nơi có đất.

Cán bộ ở Ninh Bình tiết lộ hiểu lầm của người dân về ‘cấp sổ đỏ trong 3 ngày’

Từ 1/7, UBND cấp xã/phường được phân cấp thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu cho người dân. Thời gian cấp giấy chứng nhận không quá 3 ngày làm việc.

 
Tuy nhiên, hiện tại Bộ Nông nghiệp và Môi trường chưa đề cập đến khả năng áp dụng các Nghị quyết đặc thù trên trong trường hợp cụ thể này.